PMJDY ₹10000 Overdraft सरकारने प्रधानमंत्री जनधन योजना अंतर्गत मोठी घोषणा केली आहे. योजनेच्या अंतर्गत पात्र खातेदारांना आता ₹10,000 पर्यंत ओव्हरड्राफ्टची सुविधा दिली जाणार आहे. याआधी ही रक्कम ₹5,000 होती, पण आता ती दुप्पट करून ₹10,000 करण्यात आली आहे. या निर्णयामुळे कोट्यवधी गरीब आणि अल्प उत्पन्न गटातील नागरिकांना आर्थिक स्थैर्य मिळेल. ही रक्कम थेट खात्यामध्ये दिली जाईल, मात्र काही अटींचे पालन आवश्यक आहे. सरकारचा हेतू आहे की समाजातील शेवटच्या व्यक्तीपर्यंत बँकिंग सेवा पोहचवावी आणि त्यांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करावे.
कोण पात्र ठरेल?
ही सुविधा फक्त त्या जनधन खातेदारांना दिली जाणार आहे:
जेवढे खाते सक्रिय आहे
KYC प्रक्रिया पूर्ण केलेली आहे
खात्यामध्ये नियमित व्यवहार होतात
कोणताही जुना ओव्हरड्राफ्ट थकलेला नाही
खातेदाराचे वय 18 ते 60 वर्षांच्या दरम्यान आहे
खाते आधार आणि मोबाईल क्रमांक शी लिंक असणे आवश्यक
महिला खातेदारांना विशेष प्राधान्य दिले जाणार
जे खाते अनेक महिन्यांपासून निष्क्रिय आहेत, ते या सुविधेसाठी अपात्र ठरू शकतात. त्यामुळे खाते चालू ठेवणे अनिवार्य आहे.
₹10,000 कसे मिळेल?
ओव्हरड्राफ्ट सुविधा घेण्यासाठी खातेदारांना आपल्या बँकेत जाऊन एक फॉर्म भरावा लागेल. हा फॉर्म संबंधित बँक शाखा किंवा जवळच्या CSC (जन सेवा केंद्र) वरून मिळू शकतो.
फॉर्म भरल्यानंतर बँक कर्मचारी तुमच्या खात्याची चाचणी व पडताळणी करतील. पात्रता ठरल्यास ₹10,000 पर्यंतची ओव्हरड्राफ्ट मर्यादा सक्रिय केली जाईल. ही रक्कम कोणत्याही आपत्कालीन गरजेसाठी वापरता येईल जसे की वैद्यकीय खर्च, शिक्षण, घरगुती गरजा वगैरे. बँका याकडे एक प्रकारच्या लघु कर्ज सुविधा म्हणून पाहतात.
कोणते कागदपत्रे लागतील?
फॉर्म भरताना खालील दस्तऐवजांची छायाप्रती द्यावी लागेल:
आधार कार्ड
जनधन पासबुक
मोबाईल क्रमांक
पॅन कार्ड (असल्यास)
नवीन फोटो
पत्त्याचा पुरावा
जर हे दस्तऐवज आधीच बँकेकडे जमा असतील, तर पुन्हा देण्याची गरज नाही, पण त्यांचे व्हेरिफिकेशन होणारच. जर कोणतीही गडबड आढळली, तर फॉर्म रद्द केला जाऊ शकतो. त्यामुळे सर्व कागदपत्रे स्पष्ट आणि अद्ययावत असावीत.
महिलांना मिळणार विशेष प्राधान्य
सरकारने स्पष्टपणे सांगितले आहे की महिला खातेदारांना विशेष प्राधान्य दिले जाईल. महिलांना घर व समाजातील जबाबदाऱ्या जास्त असल्याने त्यांना कमी रकमेची मदतही उपयोगी ठरते.
बँक शाखा व CSC केंद्रांकडून महिला लाभार्थ्यांसाठी विशेष शिबिरे आयोजित केली जाऊ शकतात. त्यांना फॉर्म भरण्यात व कागदपत्रे सादर करण्यासाठी अतिरिक्त मदत दिली जाणार आहे.
या निर्णयामुळे महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने सरकार एक सकारात्मक पाऊल टाकत आहे.
फॉर्म कुठे आणि केव्हा भरावा?
जनधन खातेदार फॉर्म जवळच्या बँक शाखा, ग्राहक सेवा केंद्र किंवा जन सेवा केंद्र (CSC) मध्ये जाऊन भरू शकतात. काही बँका हा फॉर्म आता ऑनलाइनही उपलब्ध करून देत आहेत. तो डाउनलोड करून प्रिंट करून भरता येतो.
फॉर्म भरण्याची अंतिम तारीख अद्याप जाहीर झालेली नाही, पण सल्ला असा आहे की पात्र लाभार्थ्यांनी शक्य तितक्या लवकर अर्ज करावा. शाखांमध्ये गर्दी असते, म्हणून सकाळी लवकर जाणं चांगलं ठरेल.
ओव्हरड्राफ्ट चुकवण्याचे नियम
₹10,000 ची ही ओव्हरड्राफ्ट रक्कम मुफ्त रक्कम नसून, ती एक प्रकारचं कर्ज आहे, ज्याची परतफेड करणे बंधनकारक आहे. सामान्यतः बँक 6 महिन्यांचा कालावधी देते.
जर वेळेत परतफेड केली नाही, तर ब्याज लागू शकतो आणि भविष्यात इतर योजनांचा लाभ मिळण्यात अडचण येऊ शकते.
म्हणून ही सुविधा फक्त गरज असेल तेव्हाच वापरावी, आणि वेळेत परतफेड करावी. यामुळे तुमचा सिबिल स्कोअरही सुधारेल.
खातेदारांसाठी आवश्यक सूचना
- आपलं जनधन खाते वेळोवेळी अपडेट ठेवा
- सर्व आवश्यक कागदपत्रं सादर करा
- फॉर्म भरताना योग्य माहिती द्या, चुकीची माहिती देऊ नका
- बँकेचे नियम व अटी नीट वाचा
- कोणतीही शंका असल्यास, बँकेशी अथवा अधिकृत CSC शी संपर्क करा
Disclaimer
ही माहिती सामान्य जनजागृतीसाठी आहे. ही बँकिंग किंवा आर्थिक सल्ला म्हणून घेऊ नये. योजनेच्या अटी, पात्रता व नियम सरकार किंवा बँकेद्वारे वेळोवेळी बदलले जाऊ शकतात.
कोणताही निर्णय घेण्याआधी तुमच्या बँकेशी, अधिकृत CSC कडे किंवा सरकारच्या वेबसाईटवरून खात्री करून घ्या. लेखामध्ये दिलेली माहिती काळजीपूर्वक तयार केली आहे, पण कृपया अधिकृत स्त्रोताची खातरजमा करणे आवश्यक आहे.
FAQs: वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
Q1. प्रधानमंत्री जनधन योजनेअंतर्गत ओव्हरड्राफ्टची रक्कम किती मिळेल?
पात्र खातेदारांना ₹10,000 पर्यंतची ओव्हरड्राफ्ट सुविधा मिळू शकते.
Q2. या योजनेसाठी पात्रता काय आहे?
खाते सक्रिय असावे, KYC पूर्ण असावा, वय 18-60 वर्षे आणि जुना ओव्हरड्राफ्ट थकबाकी नसावी.
Q3. महिला खातेदारांना कोणते फायदे आहेत?
महिला खातेदारांना प्राधान्य दिले जात असून, विशेष शिबिरे आणि सहाय्य दिले जाते.
Q4. अर्ज करण्यासाठी कोणते दस्तऐवज लागतात?
आधार कार्ड, जनधन पासबुक, मोबाइल क्रमांक, पॅन कार्ड (असल्यास) आणि पत्त्याचा पुरावा.
Q5. ही ओव्हरड्राफ्ट रक्कम परत द्यावी लागते का?
होय, ही रक्कम लोनप्रमाणे असून 6 महिन्यांत परतफेड करावी लागते, अन्यथा व्याज लागतो.
